Ibinda
asụsụ
obere ụdị nkeSan Salvador Kongo Dezie
mba/obodoAngola Dezie
ụmụ amaala kaCabinda Province Dezie
dị na ngalaba nhazi mpagharaCabinda Province Dezie

Ibinda (nke a na-akpọkwa Kibinda, 'Chibinda', Tchibinda, Cibinda [1]) bụ Asụsụ Bantu ma ọ bụ otu olumba a na-asụ na mpaghara Angola na mpaghara Cabinda.

Map asụsụ nke Kongo na Kituba.

Ibinda [2] Western Kongo (Guthrie: H16d) dịka a na-asụ ya na Cabinda. Ọ bụ ngwakọta nke ọtụtụ olumba nke Asụsụ Kongo (Kikongo) nke obere agbụrụ na Cabinda na-asụ. N'etiti ndị isi bụ Iwóyo, Ikuákongo (Kakongo), Ikóchi, Ilínji (Ilinge), Kiyómbe (Quiombe), Kisúndi na Ivili ọ bụ ezie na a na-ewere ụfọdụ dị iche na Ibinda. Ibinda [3] ọrụ nke ndị na-ekewapụ onwe ha ma ọ bụ ndị na-akwado mba na-akwado nguzobe nke Republic of Cabinda ma bụrụ "Asụsụ mba" nke steeti ahụ a tụrụ aro.

'akụkọ ihe mere eme, a na-akpọkwa okwu obodo na Cabinda Fiote, site na m'fiôte, okwu pụtara "onye ojii" ma ọ bụ "onye na-acha anụnụ anụnụ". [4] Fiote na-ezo aka n'asụsụ niile nke Cabinda "n'ihi na ha bụ asụsụ ndị isi ojii na-asụ. "A na-ejikwa okwu ahụ kọwaa ndị bi na ya n'onwe ha ma dị ka adjective nke pụtara ụmụ amaala ma ọ bụ ụmụ amaala ("ihe niile na-abụghị nke sitere na Europe ka Fiote" a kpọrọ 'fiote', mango fiot, etc.[n'ihi na] ndị Portugal jiri okwu ahụ kọwaa ihe niile dị ala - a ga-akpọ ụzọ ọjọọ ụzọ na nri ọjọọ."[4] Ụfọdụ na-ekwu na a ga-akpọ asụsụ ahụ *Cabindese.[5]

Edensibia dezie

achọ ichebe onyinyo onye na-emebanye aha, aha, aha ezinụlọ na ọbụna egwu nke a na-emeghị ya. Mmetụta dị ọtụtụ ma dị ka ọha mmadụ, ọtụtụ ndị ahọrọla idebe ụdị mmetọ a na

  1. Cibinda is pronounced Tchibinda and can also be pronounced Tshibinda.
  2. The dialect "of the region around the Kongo rapids is called Ki-kongo, or Mfiote." From "The Province of Angola." Report by Commercial Agent Chatelaine, of Loanda. The Miscellaneous Documents of the House of Representatives for the Second Session of the Fifty-Second Congress 1892-'93. p.572.
  3. Republic of Cabinda: People at the Republic of Cabinda website. Retrieved 15 January 2010.
  4. 4.0 4.1 "Cabinda: Society – Language Matters." in International Spotlight: Angola, A special advertising site produced by washingtonpost.com. Retrieved 15 January 2010.
  5. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Língua Nacional

Njikọ mpụga dezie