Adat perpatih

Adat Perpatih (nke a makwaara dị ka Lareh Bodi Caniago na Indonesia) bụ iwu ọdịnala sitere na ugwu Minangkabau dị na Sumatra, Indonesia. Ọ bụ onye ndu Minangkabau aha ya bụ Sutan Balun, nke a ma ama dị ka Dato Perpatih Nan Sebatang tọrọ ntọala ya. Na Malaysia, Adat Perpatih bụ ngwakọta nke omume na iwu nke ndụ maka ndị Minangkabau na ndị Aborigine ndị ọzọ dị ka Semang, ndị Temuan, ndị Bersisi na ndị Jakun, ndị bụ ndị ọrụ ugbo n'oge ahụ. Ka oge na-aga, ọtụtụ agbụrụ ndị ọzọ na-eme omenala a, karịsịa na Negeri Sembilan, gụnyere akụkụ Malacca, karịsịa Masjid Tanah, na akụkụ nke Johor.

Nwunye na-alụ nwanyị na onye na-alụ nwoke na Minangkabau.

Omenala nke Negeri Sembilan

Ngagharị nke ndị isi ọdịnala nke Minangkabau.

Usoro a na-eme ọchịchị onye kwuo uche ya n'ịhọpụta ndị isi na eze. Ọ bụ naanị ụmụ nwoke ruru eru ka a họpụta ha dị ka ndị isi maka ezinụlọ ma ọ bụ agbụrụ ha. E nwekwara onye ndú nwanyị a maara dị ka Ibu Soko. Ọdịbendị ha bụ nke nne na nna ochie, na ihe onwunwe na ala na-agafe site n'aka nne gaa n'aka nwa nwanyị, ebe ihe omume okpukpe na ndọrọ ndọrọ ọchịchị bụ ọrụ ụmụ nwoke. Nke a bụ iji chebe nsọpụrụ na ùgwù nke ụmụ nwanyị Adat Perpatih. Nke ahụ pụtara na, n'agbanyeghị na nwanyị Adat Perpatih nwere ike ịbụ ogbenye, ọ gaghị ere ùgwù ya iji nweta ihe ọ ga-eri. Ọ bụrụ na a gbara ya alụkwaghịm ma laghachi n'obodo ya, ọ nwere ala ọ ga-arụ ọrụ iji nweta ihe ọ ga-eri. Ọ bụ ezie na a na-ewere nwa ahụ dị ka onye siri ike karị, ọ nwere ike ibi n'ọnọdụ ọ bụla ma nwee obere mkpa maka ụlọ. Ndị isi agbụrụ nwoke, ndị isi na ndị isi na-eche ala nna nna ha nche. Nwaanyị Adat Perpatih nwere ike ọ gaghị ere ala ahụ ma ọ bụ nyefee ụmụ ya nwoke ala ahụ. Ọ bụrụ na o nweghị ụmụ nwanyị ọ bụla, ọ nwere ike inyefe ụmụ nwanyị nwa ya nwoke ala ahụ site n'ịzụlite ha ma si otú a nyefee ha aha ezinụlọ ya na agbụrụ ya site na emume a na-akpọ berkedim. Ihe onwunwe ma ọ bụ ala nwoke na-enweta anaghị etinye ya n'okpuru omenala a. Otú ọ dị, ọ nwere ike ịgbakwunye na ihe nketa nna nna a site na nnwere onwe ya. Omenala a na-agbaso iwu ndị Alakụba na ndị ikom Alakụba ga-enye ebe obibi na ọdịmma dị mkpa nke ndị ikwu ha gbara alụkwaghịm na ụmụ ha.

Eze ha na-echebe omenala a. Ọchịchị bụ ọchịchị a na-ahọpụta ahọpụta n'adịghị ka ọtụtụ ọchịchị ndị ọzọ n'ụwa niile. N'adịghị ka ọha mmadụ, ezinụlọ ndị eze bụ ndị Nna. Otú ọ dị, dị ka ọha mmadụ, ọchịchị ndị eze bụkwa nke ndị nna ochie.

Enweghị kpọmkwem ụbọchị edere mgbe emepụtara omenala a. Mana ndị na-akwagharị Minangkabau webatara omenala a na Malay Peninsula (Peninsular Malaysia) na narị afọ nke 14.[1] Omenala a nwere ike ịdị adị kemgbe afọ 3000–4000 gara aga dabere na myirịta ya na ndị Oceania ọkachasị ndị Polynesia na-amasị Minangkabau na-asụkwa asụsụ Malayo-Polynesian. Ndị Comorian na-emekwa omenala a mgbe Malayo-Polynesia kwagara Africa 2000 afọ gara aga. Adat perpatih yiri ihe nketa matrilineal nke Oceania n'echiche na usoro abụọ a na-eme ihe onwunwe na-agaghị ekwe omume. Agbanyeghị usoro ọchịchị eze dị iche. Eze na eze nwanyị Palauan bụ nwanne na nwanne ma onye ọ bụla nwere nwunye nke ya.

Hụkwa

• Omenala Minangkabau
• Omenala nke Indonesia
• Adat