Lemma Guya

Lemma Guya

Mmádu

ụdịekere	nwoke
mba o sị	Ethiopia
ụbọchị ọmụmụ ya	13 Febụwarị 1928
Ebe ọmụmụ	Ada'a
Ụbọchị ọnwụ ya	26 Ọktoba 2020
Ebe ọ nwụrụ	Addis Ababa
Ọrụ ọ na-arụ	onye ese
ikike nwebiisinka dị ka onye okike	Ọrụ nwebiisinka chekwara

Lemma Guya Gemeda (1928 – 2020) ( Oromo ), bụ onye Etiopia na-ese ihe, onye na-anya ụgbọ elu, na onye edemede. O kere ihe dị ka puku puku iri n'ime ihe osise mbụ ya, ma jiri akpụkpọ ewu mee ihe osise.

ndabere

Ndụ mbido

A mụrụ Lemma na February 13, 1928, n'otu n'ime obodo dị na Oromia Region nke a na-akpọ Ada'a site na nna ya Guya Gemeda na nne ya Mare Gobena . N'oge ọ bụ nwata ọ nọ n'ọrụ ịbụ onye ọzụzụ atụrụ maka ndị mụrụ ya bụ ndị ọzụzụ atụrụ. N'oge ntụrụndụ ya, ọ na-ese ihe n'ahụ mgbidi ụlọ nke ezinụlọ ya, ọ ghọkwara akara ngosi na-adọrọ adọrọ nye ezinụlọ ya. O kwuru na ọrụ aka nne ya mere ka ọ bụrụ onye na-ese ihe n'oge ọ bụ nwata.

Ka ọrụ eserese ya na-eto nke ọma, ndị si mpaghara gbara ya gburugburu mere ka nna ya Guya ziga nwa ya nwoke, Lemma, n'ụlọ akwụkwọ. Ka ọ na-erule afọ 14, na 1942, Lemma gara ụlọ akwụkwọ praịmarị Lebna Dengel nke dị ihe dị ka kilomita iri site n'obodo ya.

Lemma nwere nnukwu ọchịchọ ịgbanwe ọnọdụ akụ na ụba mmekọrịta nke ezinụlọ ya dara ogbenye. Maka nke a ọ zubere isonye na kọleji Ọzụzụ Ndị nkuzi. Na 1950, Lemma gara Adama Teachers Training College, mana ọ nọrọghị ogologo oge n'ebe ahụ. N'ihi na ọ na-ewe afọ asaa iji gụchaa akwụkwọ, Lemma hapụrụ kọleji gaa n'ala nna ya, na-ese ihe.

Lemma anọghị nkịtị, ebe ọ na-alụ ọgụ ka ọ gbanwee ọnọdụ akụ na ụba nke nne na nna ya. Mgbe ọ nọ n'ọnọdụ a, a gwara ya na Haile Selassie nke Mbụ nke Etiopia na-abịa Bishoftu na ngwụcha izu ọ bụla. Lemma wee kpebie ịga Bishoftu ma gosi foto nke ụdị ụgbọ elu ọhụrụ.

O nwetara ohere igosi ọrụ ya, ọrụ Lemma tụrụ ya n'anya ma ziga ya na Ethiopian Air Force maka ọzụzụ. A zụrụ ya dị ka Technician ụgbọ elu wee gụchaa ya na nnukwu ọdịiche na 1954. Emperor Haile Selassie nke Mbụ nke Etiopia kelekwara Lemma ma nye ya ihe osise. E zigara ya na Asmara Air Force (mgbe Eretria nọ n'okpuru Etiopia) dị ka onye nkuzi.

Ịghọ onye nkuzi maka Air Force, ọ naghị adọpụ uche ya nkà nka. Ọ gara n'ihu na-amụta eserese na ụlọ akwụkwọ eserese Italiantali nke dị na Asmara, Etiopia site n'ụgwọ nke ya. Mgbe afọ 11 gachara, n'afọ 1963, Lemma laghachiri n'obodo ya.

Ọrụ

Lemma malitere ịsụgharị akwụkwọ ọtụtụ ndị mba ọzọ nyere ya ka o si Asmara lọta, n'ime ha bụ " Sil yale astemar i" bụ nke mbụ. Ka ọ na-erule oge igwe obibi akwụkwọ ọ bụla emere ka ọ dị ọhụrụ na mba niile, Lemma ghọrọ ezigbo onye nbipụta na-amụba ma kesaa ihe osise mara mma nke mba na mba Etiopia, ọkachasị ndị Oromo .

N'ime ọrụ ya a ma ama ' Kunta ' aghọwo ihe bara uru nke ukwuu. N'ihe onyonyo a, Lemma nwara ịhụta nrụrụ aka sitere n'okike nke Africa . N'elu eserese a, enwere nwamba 2 na-ele anụ nke kwụwara n'elu eriri kegidere.

Ọnwụ

Lemma arịala ọrịa kemgbe afọ 2018, ndị dọkịta obodo na mba niile kwadoro ya. Na Ọktoba 26, 2020, ọ nwụrụ na Addis Ababa, Etiopia. News Agency nke Etiopia na webụsaịtị gọọmentị ya kwuru na "Onye na-ese ihe nkiri Etiopia ama ama Lemma Guya nwụrụ na 92".

Ọ lụrụ Aster Bekele na 1960, na ọnụ ha nwere ụmụ nwoke atọ, ụmụ nwanyị abụọ na ụmụ ụmụ asatọ. Ụmụ Lemma ise na-eso nzọụkwụ ya. Ụmụ nwanyị Lemmas gara n'ihu na-agụ akwụkwọ ma na-azụ ka ha bụrụ ndị na-ese ihe. Otu n'ime ụmụ Lemmas bụkwa ụzọ ọrụ eserese wee gụchaa na kọleji nka nka Naijiria.