Kansụl Mba Ụmụ nwanyị
Women's National Council (Czech: Ženská národní rada (ŽNR)), 1923-1942, bụ nanị otu nche anwụ nzukọ ụmụ nwanyị na Czechoslovakia na nanị gọọmenti ụmụ nwanyị mkpokọta nke dị na mba ahụ ruo mgbe 1990. N'ihi ya, ọ bụ ihe kasị mkpa òtù feminist nzukọ. n'oge interwar. Františka Plamínková tọrọ ntọala, ndị òtù ya gbalịsiri ike ime mgbanwe nke iwu alụmdi na nwunye na mgbochi ọrụ nke ụmụ nwanyị, nke ha kwenyere na e kwere nkwa site n'ikike nha nhata na iwu ọhụrụ.
Akụkọ ihe mere eme
dezieMgbe e guzobechara Czechoslovak Republic na 1918 na ikike nke iwu ya na 1920, Františka Plamínková, onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị ghọtara mkpa ọ dị maka otu ndị na-agbarịta ụka dị irè maka ihe gbasara ụmụ nwanyị, guzobere Council National Women's National Council (ŽNR) na 1923. N'ime ndụ niile nke ụwa. nzukọ ahụ, Plamínková jere ozi dị ka onyeisi oche. Ministri nke ime obodo kwadoro akwụkwọ nchịkwa nke ŽNR na 24 February 1923, n'oge na-adịghịkwa anya ka e guzobere ya sonyeere International Council of Women and International Woman Suffrage Alliance. E hiwere otu a dị ka otu nche anwụ iji jikọta otu òtù ụmụ nwanyị ndị ọzọ n'inweta nha anya ndọrọ ndọrọ ọchịchị na nke obodo maka ụmụ nwanyị. N'ịbụ ndị e guzobeworo na Prague, nke nwere alaka ụlọ ọrụ dị na Brno, ka ọ na-erule 1935, ha nwere òtù iri ise na ndị òtù 2,200 n'agbanyeghị n'òtù okpukpe, mba ma ọ bụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Ọtụtụ n'ime òtù ndị jikọrọ aka bụ òtù ndị ọkachamara nke ndị ọrụ obodo, ndị ọrụ na-elekọta mmadụ na ndị nkụzi, na ndị òtù n'etiti ndị gụrụ akwụkwọ n'etiti ụlọ akwụkwọ. N'ihi na nzukọ ahụ lekwasịrị anya na ụmụ nwanyị Czech na nzukọ na akwụkwọ ozi dị na Czech, ụmụ nwanyị na-akọwa dị ka German ma ọ bụ Slovak adịkarịghị esonye, ọ bụ ezie na netwọk Slovak, Živena na ọtụtụ òtù German na ndị Juu bụ ndị otu. Nduzi nke nzukọ a na-emegide ndị ụkọchukwu nke ukwuu, nke na-egbochikarị òtù ụmụ nwanyị Katọlik isonye. Na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, ndị otu ahụ gụnyere ndị otu Agrarian Party, Communist Party, National Socialist Party na Social Democratic Party, mana ọtụtụ n'ime ndị isi ahụ kwekọrọ na National Democrats na-agbanwe agbanwe.[5]
ŽNR rụrụ ọrụ ịkụziri ụmụ nwanyị banyere ikike ha, yana ịkpụzi echiche ọha na eze. Iji mezuo nke ahụ, ha rụrụ ọrụ iji guzobe ọbá akwụkwọ nke ihe gbasara ụmụ nwanyị si n'ime Czechoslovakia na mba ofesi. Nzukọ ahụ chịkọtara akwụkwọ ụmụ nwanyị, ma gbalịa inweta ozi gbasara mgbanwe, ide iwu, na iwu na-echere nke nwere ike imetụta nha nhata ụmụ nwanyị. A gbara ndị otu ume ịkpọtụrụ ndị otu iwu, òtù ọrụ na ọbá akwụkwọ dị na ikike ndị ọzọ iji gbasaa ozi ŽNR nwere ike inye maka ọmụmụ ihe nye ndị otu, ndị ọrụ ọha na eze na ndị nta akụkọ. Ha guzobekwara akwụkwọ akụkọ, Ženská rada (Nkwado Ụmụ nwanyị), nke e bipụtara site na 1925 ruo 1938 ma Plamínková dezigharịrị.[3] N'ịmepụta ọtụtụ ngalaba, nzukọ ahụ lekwasịrị anya na ọnọdụ ụmụ nwanyị dị ka ndị nwunye na ndị ọrụ, ohere agụmakwụkwọ, okwu ezinụlọ na ịzụlite, ọnọdụ iwu, omume, pacifism, Nnwere onwe onwe onwe onwe, na mmelite ọha na eze.[1] Ndị otu dị ka Milada Horáková, Marie Svozilová na Hana Vichová tinyere okwu na edemede iji katọọ ọdịda gọọmentị na-etinye iwu maka ịha nhata nke iwu kwadoro. Ha chọrọ ka a kwụsị ịkpa ókè n'ọrụ na-adabere na mmekọahụ ma sie ọnwụ na a ga-akwụ ụgwọ hà nhata maka ọrụ dabere na agụmakwụkwọ na nkà. [3][6] N'ihi na iwu obodo họpụtara nwoke dị ka onyeisi ezinụlọ, ụmụ nwanyị site na iwu bụ ndị na-adabere n'ụzọ iwu nwere otu ọnọdụ ahụ dị ka ụmụaka, na-eme mkpebi na ndụ akụ na ụba ha ma ọ bụ nchegbu maka nlekọta ụmụ ha.[7] ŽNR dere iwu obodo ọhụrụ nke na-akpọ maka ịha nhata nke ndị di na nwunye yana maka nlekọta ibe ha nke ndị na-adabere na ibe ha. Di na nwunye ọ bụla kwesịrị inwe ikike ịrụ ọrụ na ibu ọrụ maka ilekọta ezinụlọ na ikike mkpebi hà nhata, na maka Nlekọta ụlọ. A ga-enwe nha nhata na nkewa nke ihe onwunwe, ikike nke ndị di na nwunye ịhọrọ aha iwu ha, ikike nke ịgba alụkwaghịm na nha nhata n'agbanyeghị okike nke onye na-enweta ego dị ala.[8] A jụrụ aro ha ma ọ bụ ezie na e dezigharịrị iwu ahụ na 1931, ndị ikom ka nwere ikike n'elu ụmụ, ihe onwunwe na ndị nwunye ha; naanị mgbanwe dị mkpa bụ na alụmdi na nwunye ga-abụ mmekọrịta obodo, kama ịbụ ememe okpukpe. [9][10]
Site na ọbịbịa nke Great Depression na usoro nkwụsi ike e debere n'oge ahụ, ŽNR gbara mbọ maka mmemme enyemaka nke nyere ndị na-enweghị ọrụ enyemaka, kama ịchụpụ ndị ọrụ nwanyị.[3] Ụmụ nwanyị ahụ rụkwara ọrụ maka mmemme enyemaka maka ndị nwere nkwarụ, ụmụaka iwu na-akwadoghị na ụmụ mgbei, usoro ụlọ ikpe ụmụaka, nchebe maka ndị mkpọrọ nwanyị, na mgbanwe zuru oke nke atụmatụ enweghị ọrụ, ọkachasị maka ịmepụta ego enweghị ọrụ ụmụ nwanyị.[7] Mgbe ndị Nazi malitere n'afọ 1938, ụmụ nwanyị dara. Mmejuputa mmemme ndị machibidoro òtù ndọrọ ndọrọ ọchịchị niile iwu ma e wezụga òtù gọọmentị na-akwado, nke ụmụ nwanyị na-enweghị ike isonye, mere ka ikike ŽNR nwere itinye aka na ndọrọ ndọrọ ọchịchị ghara ịdị irè. Paternalism nke steeti kwadoro mere ka nhọrọ ụmụ nwanyị belata ma Onye isi ala Emil Hácha weghara nhọpụta nke ụmụ nwanyị ga-eje ozi na bọọdụ ŽNR, ụfọdụ n'ime ha abụghị ndị otu ahụ. Ebumnuche ya bụ imebi nchegbu ụmụ nwanyị site na nsogbu ụmụ nwanyị ma mee ka ha chee ihu na ọrụ gọọmentị kwadoro nke ga-abara steeti uru. na 1942, a machibidoro nzukọ ahụ iwu. [1] [3]