Binyavanga Wainaina

Onye edemede Kenya
Binyavanga Wainaina
Mmádu
ụdịekerenwoke Dezie
mba o sịKenya Dezie
Ụbọchị ọmụmụ ya18 Jenụwarị 1971 Dezie
Ebe ọmụmụNakuru Dezie
Ụbọchị ọnwụ ya21 Mee 2019 Dezie
Ebe ọ nwụrụNairobi Dezie
ihe kpatara ọnwụọrịa strok Dezie
asụsụ ọ na-asụ, na-ede ma ọ bụ were na-ebinye akaSwahili, Bekee Dezie
Ọrụ ọ na-arụOnye ntaakụkọ, Odee akwụkwọ Dezie
ụdị ọrụ yaliterary activity, oru nta akuko Dezie
ebe agụmakwụkwọUniversity of East Anglia, University of Transkei, Mang'u High School, Lenana School Dezie
Ọnọdụ ahụikeHIV/AIDS Dezie
Ọmụma Mmekọahụnwoke idina nwoke Dezie
Ihe nriteCaine Prize Dezie
has written forAfrica is a Country, Kwani?, Granta, Wasafiri Dezie

Kenneth Binyavanga Wainaina (18 Jenụwarị 1971 - 21 Mee 2019) bụ onye edemede Kenya, onye nta akụkọ na onye mmeri nke Caine Prize for African Writing na 2002. N'ọnwa Eprel afọ 2014, magazin Time gụnyere Wainaina na Time 100 ya kwa afọ dị ka otu n'ime "Ndị kacha nwee mmetụta n'ụwa".[1]

Mbido ndụ na agụmakwụkwọ dezie

A mụrụ Binyavanga Wainaina na 18 Jenụwarị 1971 na Nakuru na Rift Valley Province, Kenya.[2][3] Ọ gara akwụkwọ na Moi Primary School na Nakuru, Mangu High School na Thika, na Lenana School na Nairobi. O mechara mụọ azụmahịa na Mahadum nke Transkei na South Africa, ebe ọ gara biri n'afọ 1991.[3][4] Ọ gụsịrị akwụkwọ MPhil na Creative Writing na Mahadum nke East Anglia n'afọ 2010.[5]

E bipụtara akwụkwọ mbụ ya, akwụkwọ ncheta akpọrọ One Day I Will Write About This Place, n'afọ 2011. N'ọnwa Jenụwarị afọ 2014, n'ịzaghachi ọtụtụ iwu na-emegide nwoke idina nwoke n'Africa, Wainaina kwupụtara n'ihu ọha na ọ bụ nwoke idina nwanyị, nke mbụ dere edemede nke ọ kọwara dị ka "isi furu efu" nke akwụkwọ ncheta ya nke afọ 2011 nke akpọrọ "Abụ m nne nwoke na-edina nwaanyị", wee tweeter: "Abụ m, maka onye ọ bụla nwere mgbagwoju anya ma ọ bụ na-enwe obi abụọ, nwoke idina. Nwoke na-edina nwoke ibe ya, ma nwee obi ụtọ".[6][7]

Ọrụ dezie

 
Wainaina na mmemme PICNIC na 2008, ebe ọ bụ ọkà okwu.[8]

Mgbe ọ gụsịrị akwụkwọ, Wainaina rụrụ ọrụ na Cape Town ruo afọ ole na ole dị ka onye na-ede akwụkwọ nri na njem n'onwe ya.[9]

N'ọnwa Julaị afọ 2002 ọ meriri Caine Prize maka obere akụkọ ya "Discovering Home" (ndị ọka ikpe bụ Ahdaf Soueif, Margaret Busby, Jason Cowley na Abdulrazak Gurnah).[10][11][12] Wainaina bụ onye guzobere nchịkọta akụkọ nke Kwani?, akwụkwọ akụkọ na East Africa nke sitere na mgbanwe nka nke malitere na 2002.[13][14][15] E guzobere ya na 2003, Kwani? abụrụla isi iyi dị mkpa nke ederede ọhụrụ sitere na Africa; Yvonne Owuor dekwara maka magazin ahụ wee merie Caine Prize na 2003.[13][16]

Akwụkwọ satirical nke Wainaina "Olee otu esi ede banyere Africa", nke e bipụtara na magazin Granta na 2005, dọtara uche dị ukwuu.[17][18][19]

N'afọ 2003, Kenya Publishers Association nyere ya onyinye maka ọrụ ya na akwụkwọ Kenya.[20] O dere maka The EastAfrican, National Geographic, The Sunday Times (South Africa), Granta, The New York Times, Chimurenga na The Guardian (UK).[20][21][22][23][24]

N'afọ 2007, Waina bụ onye edemede bi na Union College na Schenectady, NY (USA). N'oge mgbụsị akwụkwọ nke afọ 2008, ọ nọ na Williams College, na Williamstown, Massachusetts, ebe ọ na-akụzi, na-akwalite ma na-arụ ọrụ na akwụkwọ akụkọ. Ọ bụ Bard Fellow na onye nduzi nke Chinua Achebe Center for African Literature and Languages na Bard College.[25]

Wainaina chịkọtara ihe karịrị 13,000 ntụziaka si gburugburu Africa ma bụrụ ọkachamara na nri ọdịnala na nke oge a nke Africa.[26]

N'ọnwa Jenụwarị afọ 2007, World Economic Forum họpụtara Wainaina dị ka "Onye ndu ụwa na-eto eto" bụ ihe nrite e nyere ndị mmadụ maka "ikike ha nwere inye aka n'ịkpụzi ọdịnihu nke ụwa". O mechara jụ onyinye ahụ. N'akwụkwọ ozi o degaara Klaus Schwab na Queen Rania nke Jọdan, o dere, sị:  

Ndụ onwe dezie

N'ụbọchị 1 nke ọnwa Disemba 2016, World Aids Day, Wainaina mara ọkwa na profaịlụ Twitter ya na o nwere nje HIV, "ma nwee obi ụtọ".[14] N'afọ 2018 ọ mara ọkwa na ọ ga-alụ onye ya na ya na-arụkọ ọrụ ogologo oge n'afọ na-esote.[14][27]

Ọnwụ dezie

Wainaina nwụrụ mgbe ọ dị afọ 48 mgbe ọ dara ọrịa strok n'uhuruchi nke ụbọchị 21 Mee 2019, na Aga Khan Hospital na Nairobi, dị ka akụkọ na ezinụlọ si kwuo.[28][29] Ọ nwetala ọrịa strok ọtụtụ ugboro kemgbe afọ 2016.[9][30]

Akwụkwọ ndị a họọrọ dezie

  • "Discovering Home" (akụkọ dị mkpirikpi), g21net, 2001. E bipụtaghachiri ya na Discovering Home: Nhọrọ nke ihe odide sitere na 2002 Caine Prize for African Writing.[31]
  • "An Affair to Dismember" (akụkọ dị mkpirikpi), Wasafiri, Mpịakọta 17, Mbipụta 37, 2002.
  • "Beyond the River Yei: Life in the Land Where Sleeping is a Disease" (ihe odide foto; ya na Sven Torfinn), Kwani Trust, 2004.[32]
  • "Olee otu esi ede banyere Africa" (isiokwu, satire), Granta 92, 2005.[33] Dị ka Otu esi ede banyere Africa, Kwani Trust, 2008, .[34] E mepụtara ya n'ụzọ zuru ezu na mbipụta ncheta ọmụmụ nke afọ 40 nke Granta, 2 Mee 2019.[35]
  • "Na Gikuyu, maka Gikuyu. nke Gikuyu" (isiokwu, satire), Granta 103, 2008.[36]
  • "Olee otu esi ede banyere Africa II: The Revenge", Bidoun, No. 21, Bazaar II, 2010.[18]
  • One Day I Will Write About This Place: A Memoir (autobiography); Graywolf Press, 2011, .[37]
  • "Viewpoint: Binyavanga on ihe mere onyinyo mba ụwa nke Africa ji bụrụ ihe na-ezighị ezi", BBC News Africa, 24 Eprel 2012.[38]
  • "Abụ m nwoke na-edina nwoke ibe ya, nne m" (nkwupụta). Africa bụ mba, 19 Jenụwarị 2014.[6] E bipụtaghachiri ya na The Guardian, 21 Jenụwarị 2014.[39]
  • "A Letter to All Kenyans from Binyavanga Wainaina or Binyavanga wa Muigai" (essay), Brittle Paper, 25 October 2017.[40]

Hụkwa dezie

  • Ikike LGBT na Kenya

Ihe edeturu dezie

  1. "Binyavanga Wainaina by Chimamanda Ngozi Adichie: Time 100", Time, 23 April 2014. Retrieved on 31 May 2014.
  2. Adams. "Binyavanga Wainaina: coming out in Kenya", The Observer, 16 February 2014. Retrieved on 23 May 2019. (in en-GB)
  3. 3.0 3.1 "Voices of Kenya's Voters", BBC News.
  4. Biographical note, "How To Write About Africa", Kwani?.
  5. "Binyavanga Wainaina | Biography", Hurston/Wright Foundation.
  6. 6.0 6.1 Wainaina (19 January 2014). I am a homosexual, mum (A lost chapter from One Day I Will Write About This Place). Africa is a Country. Archived from the original on 7 March 2016.
  7. Howden, Daniel (21 January 2014), "Kenyan writer Binyavanga Wainaina declares: 'I am homosexual'", The Guardian.
  8. PICNIC Festival 2008: Create the Future (collaborative creativity). Retrieved on 22 May 2019.
  9. 9.0 9.1 Smith. "Binyavanga Wainaina, barrier-shattering presence in African literature, dies at 48", The Washington Post, 22 May 2019. Retrieved on 22 May 2019.
  10. Micheni (3 May 2010). Caine Prize sways African writing. The East African.
  11. Williams (1 September 2002). Caine Prize 2002: Top award goes to Kenya's Wainaina. All Business. Reprinted at The Free Library.
  12. Caine Prize judges since 2000.
  13. 13.0 13.1 Binyavanga Wainaina. Retrieved on 23 May 2019.
  14. 14.0 14.1 14.2 Busby. "Binyavanga Wainaina obituary – Kenyan writer and LGBT activist who made a revolutionary impact on literature from and about the African continent", The Guardian, 2019-06-02. Retrieved on 2019-06-06. (in en-GB)
  15. Madenga (27 June 2018). 5 Literary Magazines That Have Transformed African Literature. okayafrica..
  16. Previous Winners. The 2003 Caine Prize for African Writing. Archived from the original on 12 April 2019. Retrieved on 23 May 2019.
  17. How to Write About Africa (2 May 2019).
  18. 18.0 18.1 Wainaina, Binyavanga (24 May 2019), "How to Write About Africa II – The revenge", Bidoun, Issue 21: Bazaar II, 2008.
  19. Binyavanga Wainaina Tells Us 'How To Write About Africa'. Goats and Soda (22 May 2019). Retrieved on 25 May 2019.
  20. 20.0 20.1 Kamau (16 May 2018). Binyavanga Wainaina: 7 things you need to know about this controversial author. Tuko. Retrieved on 23 May 2019.
  21. Malec (7 August 2017). 'How to write about everything'—Binyavanga Wainaina on the problems faced by African writers, and how to overcome them. The Johannesburg Review of Books. Retrieved on 23 May 2019. “The piece was styled as a 'lost chapter' from his memoir, One Day I Will Write About This Place, and was published simultaneously on Chimurenga...”
  22. Rausing (22 May 2019). Binyavanga Wainaina. Granta. “We had already published his memoir... and, among others, a satirical piece...”
  23. Binyavanga Wainaina Archive. Archived from the original on 31 August 2018. Retrieved on 24 August 2017. “He wrote several essays for the Sunday Times, South Africa, commissioned by Andrew Unsworth, which are unavailable on their online archive.”
  24. Vidija (1 December 2016). I am HIV positive, Binyavanga tweets. Retrieved on 23 May 2019.
  25. Fellows of the Bard Center. bard.edu. Bard College. Archived from the original on 18 February 2015. Retrieved on 18 February 2015.
  26. Wainaina, Binyavanga (8 July 2021), "Black Mischief", G21: The World's Magazine.
  27. "Tributes Paid To Binyavanga Wainaina Who Has Died Aged 48", The Voice, 22 May 2019.
  28. Malec (22 May 2019). Binyavanga Wainaina, 1971–2019, RIP (en-US). The Johannesburg Review of Books. Retrieved on 22 May 2019.
  29. Associated Press. "Kenyan Author, LGBT Activist Binyavanga Wainaina Dies at 48", The New York Times, 22 May 2019. Retrieved on 22 May 2019. (in en-US)
  30. Flood. "Binyavanga Wainaina, Kenyan author and gay rights activist, dies aged 48", The Guardian, 22 May 2019.
  31. Discovering Home. The Free Library by Farlex (2003). Retrieved on 24 May 2019.
  32. Wainaina (2004). Beyond the River Yei: Life in the Land Where Sleeping is a Disease, 97. ISBN 9789966983633. OCLC 56639778. 
  33. Wainaina (Winter 2005). How to Write About Africa. Granta.com. Archived from the original on 2008-04-21.
  34. Wainaina (15 October 2008). How to Write About Africa. Kwanini?, 52. ISBN 978-9966700827. 
  35. Wainaina (2 May 2019). "How to write about Africa". Granta (149: 40th Birthday Special). 
  36. Wainaina (Autumn 2008). In Gikuyu, for Gikuyu, of Gikuyu. Granta.com. Archived from the original on 1 May 2009.
  37. Wainaina (19 July 2011). One Day I Will Write About This Place: A Memoir. ISBN 978-1555975913. 
  38. Wainaina (24 April 2012). Viewpoint: Binyavanga on why Africa's international image is unfair. bbc.co.uk. Retrieved on 24 May 2019.
  39. Wainaina (January 21, 2014). I am a homosexual, mum. Retrieved on May 27, 2019.
  40. Wainaina (25 October 2017). A Letter to All Kenyans from Binyavanga Wainaina or Binyavanga wa Muigai. Brittle Paper: An African Literary Experience. Retrieved on 24 May 2019.

Njikọ mpụga dezie

  • Binyavanga Wainaina Archive at the Wayback Machine (archived May 25, 2019) (unofficial archive of Binyavanga Wainaina's writing)
  • Kwani?
  • "Ịchọpụta Ebe Obibi" Akụkụ nke Mbụ Akụkụ nke Abụọ
  • "Olu nke ndị na-eme ntụli aka na Kenya", Ajụjụ ọnụ, BBC News.
  • "Kenyan meriri ihe nrite edemede Africa", BBC News, 16 Julaị 2002.
  • Stephanie Bosch Santana, "Exorcizing Afropolitanism: Binyavanga Wainaina na-akọwa ihe mere 'Abụ m Pan-Africanist, ọ bụghị Afropolitan' na ASAUK 2012", Africa in Words, 8 February 2013.
  • Qazi Mustabeen Noor, "Binyavanga Wainaina, ike nke akwụkwọ edemede Africa, nwụrụ na 48", Dhaka Tribune, 12 June 2019.