Asụsụ Merico
asụsụ
obere ụdị nkeEnglish-based creole languages Dezie
mba/obodoLiberia Dezie

Merico ma ọ bụ Americo-Liberia (ma ọ bụ aha mkparịta ụka "American") bụ Asụsụ Creole nke dabeere na Bekee nke ndị Americo-Liberians, ụmụ nke ndị bi na mbụ, ndị ohu a tọhapụrụ, na Ndị Africa America si na United States kwabata n'etiti afọ 1821 na 1870. [1] dị iche na Kreyol nke Liberia na Kru, ma nwee ike ijikọ ya na Gullah na Jamaican Creole.

Merico
Spoken in: Liberia
Total speakers:
Language family: Creole
 Atlantic
  Merico
Language codes
ISO 639-1: none
ISO 639-2:
ISO 639-3:

Ndị mbụ biri ebe ahụ dị puku iri na itoolu n'afọ 1860. [1] [1] ọ na-erule n'afọ 1975, a gbanwere asụsụ ahụ n'ụzọ ụfọdụ, na-ejedebe na ntọala nkịtị.

Akụkụ ụtọ asụsụ dezie

A naghị akara ọtụtụ, dịka na rak "nkume", "nkume ", ma ọ bụ akara -dɛ̃, dịka na rak-dɛ̃ "nkume ". Ngwaa na-egosipụta "ịbụ" bụ , dịka na shi sʌ smo "ọ dị obere", mana enwere ike iji adjectives mee ihe na-enweghị ya, dịka na hi big "ọ buru ibu". [1] naghị agbanwe ngwaa maka oge gara aga.

A na-eji ụmụ irighiri ihe dị iche iche egosi ụfọdụ ngwaa: [1]

  • ɛ̃ maka ịgọnahụ (ai ɛ̃ æs di chææ "Ajụghị m nwatakịrị ahụ"),
  • maka ịga n'ihu n'omume (hi spiish "-ekwu ogologo oge", shi lɛ "ọ na na-ebe ákwá"),
  • wu maka ọdịnihu (wi wu kʌ̃ "anyị ga-abịa"),
  • dɔ̃ ma ọ bụ nɔ̃ maka ọrụ a rụzuru (de dɔ̃ go dædńdwe "ha gara n'ụzọ ahụ", lilpis nɔ̃ lɛf "ọ bụghị obere iberibe fọdụrụ")

Ndị nnọchiaha gụnyere: [1]

  • Subject: ai/a, yu//yo, hi/i, shi, wi, de/dɛ̃
  • Object: mi, yu, hi/, , wi/ɔs, dɛ̃'
  • Possessive: /mi, yu/yo, hi/i, shi/, ou,

Hụkwa dezie

 

  • Asụsụ Krio

Edensibia dezie

ngwụcha afọ 1980, onye nwe ya bụ Shaw Organisation kpebiri ịkwatu ụlọ ihe nkiri Lido ochie, ma wuo ụlọ dị okpukpu iri abụọ na otu nke nwere ala ala. [2][3] rụchara ọrụ a, nke bụ nke Shaw Organisation kachasị ukwuu na Singapore ruo ugbu a, na 1993 mgbe afọ atọ nke iwu gasịrị. Ụlọ Shaw nwere nnukwu ụlọ ahịa Isetan na Singapore, ma nwee okpukpu ise. O nwere nnukwu ụlọ

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Hancock (1975). "Some aspects of English in Liberia", in Dillard: Perspectives on Black English (in en). Walter de Gruyter, 249–251. ISBN 978-90-279-7811-0. Retrieved on 17 June 2022.  Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "Hancock" defined multiple times with different content
  2. Singapore Infopedia: Scotts Road. National Library Board. Archived from the original on 12 June 2007. Retrieved on 30 July 2007.
  3. About Shaw: Shaw Organisation, 1990. Shaw Organisation. Archived from the original on 19 September 2017. Retrieved on 1 August 2007.