Aguil Chut Deng Acouth (1967 – c. 26 Eprel 2022), makwaara dị ka Aguil de'Chut Deng ma ọ bụ Aguil Chut-Deng, bụ onye South Sudanese mgbanwe na onye ndọrọndọrọ ọchịchị. Ọ bụ onye otu "Katiba Banat", ndị agha ụmụ nwanyị nke Sudan People's Liberation Army (SPLA), n'oge Agha Obodo Sudan nke Abụọ.

Aguil Chut-Deng
Born1967
Malakal, Sudan (present day South Sudan)
DiedÀtụ:Circa (age 55)
Brisbane, Australia
Other namesNyanpakou
EducationUniversity of Southern Queensland

Dịka onye gbara ọsọ ndụ n'Australia, ọ tọrọ ntọala Sudanese Australian International Activist Group, wee sonye na ngagharị iwe iji mee ka mmata maka esemokwu ahụ. Mgbe nnwere onwe nke South Sudan na 2011, o hiwere South Sudanese Women Advocacy for Peace. O lekwasịrị anya n'okwu ndị gbara ọsọ ndụ South Sudan na Australia chere

Oge ọ malitere

dezie

Dịka onye gbara ọsọ ndụ n'Australia, ọ tọrọ ntọala Sudanese Australian International Activist Group, wee sonye na ngagharị iwe iji mee ka mmata maka esemokwu ahụ. Mgbe nnwere onwe nke South Sudan na 2011, o hiwere South Sudanese Women Advocacy for Peace. O lekwasịrị anya n'okwu ndị gbara ọsọ ndụ South Sudan na Australia chere.[1]

Na 1983, nna ya nwụrụ.[1] Ekwenyere na ọ bụ onye e kenyere ịnọchite anya ya n'ụlọ ọgwụ nyere ya nsị. Mgbe ndị ezinụlọ ndị ọzọ hapụrụ Juba gawa obodo nne ya, Deng na nwanne ya nwoke nke tọrọ ya nọrọ ịga ụlọ akwụkwọ. Ọ lụrụ n'ime obodo.[1]

Ndị agha

dezie

N'afọ 1984, Deng hapụrụ agụmakwụkwọ ya iji sonye na Sudan People's Liberation Army (SPLA). Agha Obodo Sudan nke Abụọ amalitela obere oge tupu mgbe ahụ.[2] Ọ ghọrọ onye otu "Katiba Banat", ndị agha nwanyị niile, ebe aha agha ya bụ "Nyanpakou". [3][4] O nyere nkwado ahụike na SPLA ma mụta otu esi alụ ọgụ na nkwadebe maka mwakpo.[5]

N'ihi mmụba nke ọgụ, Deng mechara bụrụ onye na-ahụ maka ụmụaka iri abụọ na abụọ sitere n'ezinụlọ ya; ya na ndị enyi ya kpọgara ụmụaka ahụ n'ogige ndị gbara ọsọ ndụ nke United Nations na Itang, Etiopia, iji gaa ụlọ akwụkwọ.[5] Ha na-enye ụmụaka nri ma na-eyi uwe, na-ahazi ihe ụlọ akwụkwọ. Mgbe gọọmentị Etiopia dara na 1991, ndị otu SPLA zoro ebe ahụ. N'oge a, Deng malitere ịta ahụhụ, n'ihi ọbara (amaghị ama) na ụbụrụ ya. Ìgwè ya gara gafee ókèala gaa Kenya, ebe ọ natara ọgwụgwọ na Nairobi. Ọ malitekwara ịmụ Bekee, iji kọọ banyere ahụmịhe ezinụlọ ya ma ọ bụrụ na ọ dị ndụ.[5]

Onye gbara ọsọ ndụ

dezie

N'afọ 1996, e nyere Deng na ezinụlọ ya ọnọdụ ndị gbara ọsọ ndụ na Australia, ebe o nwere ike iwepụ akpụ ahụ.[5] Ezinụlọ ya so na ndị South Sudan mbụ gbara ọsọ ndụ biri na Toowoomba. Ọ gụrụ akwụkwọ na Mahadum nke Southern Queensland, na-elekwasị anya n'imeziwanye Bekee ya.[6] Ka ọ hụrụ na ndị Australia amaghị banyere agha Sudan, Deng malitere ikwu okwu n'ihu ọha. N'afọ 2000, ọ kwagara Canberra iji gbaa gọọmentị ume ka ha nata ndị ọzọ gbara ọsọ ndụ South Sudan, [5] na-esonye na nzukọ ndị gbara ọsọ ndụ iji nọchite anya South Sudan. Ọ gara US, UK, na Germany iji kwuo maka South Sudan. Laa azụ na Australia, o guzobere Sudanese Australian International Activist Group iji jikọta ndị gbara ọsọ ndụ na obodo na gọọmentị ha. E wezụga ịgwa ọha na eze banyere agha ahụ, otu ahụ nyeere ndị gbara ọsọ ndụ aka ịkwaga ma chọta ọrụ.[5]

Mgbalị

dezie

Mgbe a bịanyere aka na Nkwekọrịta Naivasha na 2005, na-eme ka agha ahụ kwụsị, Deng malitere ịrụsi ọrụ ike n'ịkwalite Sudan People's Liberation Movement (SPLM) na ịkụziri ndị South Sudanese nọ na Australia banyere ndokwa nke nkwekọrịta ahụ.[2] Ọ kwuru okwu na 2007 General Debate session nke UNHCR Executive Committee. [5] Dị ka onye nnọchi anya ACT, ọ sonyere n'òtù ọrụ Security Prosperity nke Australia 2020 Summit.[7] N'ịghọta ọrụ ya, a họpụtara ya na SPLM National Liberation Council dị ka onye nnọchi anya diaspora na Australia na Oceania.[2] O mekwara mkpọsa maka itinye aka na diaspora na ntuli aka nnwere onwe South Sudan na 2011. Mgbe esemokwu ndọrọ ndọrọ ọchịchị malitere na 2013, ọ sonyeere ndị isi obodo iji kwado udo, wee guzobe South Sudanese Women Advocacy for Peace. [8][9] O sonyere na usoro udo nke IGAD na-eduzi.[8]

Deng gara n'ihu na-eme njem n'etiti South Sudan na Australia. Ọ ghọtara mgbaàmà nke ndakpọ ezinụlọ n'ime obodo ndị gbara ọsọ ndụ, ma kwado maka imekọ ihe ọnụ n'etiti ndị otu obodo n'ịzụlite ụmụaka iji belata iwu gọọmentị.[10]

N'ajụjụ ọnụ ya na Special Broadcasting Service wepụtara na 30 Eprel 2022, Deng kwuru banyere ebubo nrụrụ aka megide ndị bụbu ndị minista gọọmentị.[11]

Ọnwụ

dezie

N'abalị iri abụọ na isii n'ọnwa Eprel afọ 2022, Deng hapụrụ ụlọ ya dị na Brisbane maka mmega ahụ ya kwa ụbọchị, mana ọ laghachighị n'ụlọ.[8] Mgbe a kọọrọ ya na ọ furu efu n'ụbọchị na-esote, [8] ndị uwe ojii Queensland hụrụ ya nwụrụ anwụ n'ebe osisi [6] na 30 Eprel 2022.[3] Ka ọ na-erule 3 Mee 2022, ewepụtabeghị akụkọ onye nchọpụta ahụ.[6]Onye isi ala Salva Kiir Mayardit bipụtara ozi ọmịiko nye di ya, SPLA General Biar Madiing Biar Yaak, na ụmụ ya anọ dị ndụ.[8][2] The Lost Boys and Girls Memorial Foundation malitere mkpọsa GoFundMe na ezinụlọ Deng iji lie ya na South Sudan.[12] E mere emume olili ozu na Australia na 28 Mee. [13] Mgbe ahụ, e liri ya na South Sudan na June 2022, ebe e liri ya n'ebe a na-eli ozu Heroes.[14][13]

Hụkwa

dezie

Ihe edeturu

dezie

Ihe odide

dezie
  1. 1.0 1.1 Deng (2020). "A Different World", The lost boy : tales of a child soldier, Craig Henderson, Ray Martin. ISBN 978-0-14-379629-9. OCLC 1121593515.  Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Kiir mourns death of freedom fighter, Aguil Chut-Deng (en-US). Eye Radio (3 May 2022). Retrieved on 3 May 2022. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":3" defined multiple times with different content
  3. 3.0 3.1 Mandil (3 May 2022). South Sudan mourns 'woman of immense courage' (en-gb). BBC News. Retrieved on 3 May 2022. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":4" defined multiple times with different content
  4. Eulogy and Tributes to Comrade Aguil Chut Deng of the SPLM/SPLA Girls' Brigade – 'Katiba Banat' (en-US). PaanLuel Wël Media Ltd – South Sudan (3 May 2022). Retrieved on 8 May 2022.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 Dobbs (23 November 2007). Q&A: Dinka from Down Under keeps spotlight on Sudan (en). UNHCR. Retrieved on 3 May 2022. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
  6. 6.0 6.1 6.2 Potter. "Tributes for Tireless Advocate", The Toowoomba Chronicle, 3 May 2022, pp. 1–2. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":5" defined multiple times with different content
  7. Australia 2020 Summit - full list of participants (en). The Sydney Morning Herald (28 March 2008). Retrieved on 8 May 2022.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 Body of missing Brisbane-South Sudanese woman found, family says (en-US). Eye Radio (2 May 2022). Retrieved on 3 May 2022. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  9. de’Chut Deng (10 July 2014). PRESS RELEASE: CAN YOU LET PEACE FILL YOU HEART & MIND (en-US). PaanLuel Wël Media Ltd - South Sudan. Retrieved on 3 May 2022.
  10. Aguil Chut:"Family breakdown and intervention orders are destroying our children". SBS Your Language (12 November 2017). Retrieved on 3 May 2022.
  11. Aguil Chut Deng:'We need peace for the people of South Sudan' (en). SBS Your Language. Retrieved on 3 May 2022.
  12. Kiir pays tribute to Aguil Chut, Aguil's sister advocate for the repatriation of her body. (en-US). North Corridor Morning Post (3 May 2022). Retrieved on 8 May 2022.
  13. 13.0 13.1 Read (2022-05-27). Woman warrior: A nation mourns the passing of a Queensland refugee (en). Brisbane Times. Retrieved on 2022-08-13.
  14. Brisbane boy soldier Ayik Chut on fighting war in Ukraine. couriermail.com.au (July 22, 2022).