Ịkụ mkpu eze
taxon
aha mkpirisiT. tutus Dezie
aha taxonTodiramphus tutus Dezie
ọkwa taxonspecies Dezie
nne na nna taxonTodiramphus Dezie
original combinationAlcedo tuta Dezie
ọnọdụ nchekwa IUCNNear Threatened Dezie

Kingfisher (Todiramphus tutus) bụ ụdị nnụnụ n'ezinụlọ kingfisher Alcedinidae.

A na-ahụ ụdị ahụ na Cook Islands na Agwaetiti Society na French Polynesia.

Nchịkọta Nchịkọta dezie

Onye Germany na ahụ maka ihe okike bụ Johann Friedrich Gmelin kọwara n'ụzọ doro anya na 1788 na mbipụta ya nke Carl Linnaeus's Systema Naturae. O tinyere ya na ndị ọzọ na egbu azụ n'ụdị Alcedo ma mepụta aha abụọ Alcedo tuta.[1] Gmelin dabeere na nkọwa ya na "onye a na akwanyere ùgwù kingfisher" nke onye Bekee na amụ banyere ụmụ nnụnụ bụ John Latham kọwara na 1782 na mpịakọta ya Nkọwa zuru oke nke nnụnụ . Latham nyere obodo ahụ dị ka Otaheite (Tahiti) mana o kwughị etu o si nweta ihe atụ. Latham kwuru na ndị Ndị Polynesia na-asọpụrụ ma na echebe ndị na egbu azụ.[2] A ga anakọta ihe atụ ahụ (ma ọ bụ ihe atụ) n'oge njem nke abụọ ma ọ bụ nke atọ nke James Cook gaa n'Oké Osimiri Pacific.[3] Ndị eze na-egbu azụ (T. veneratus) nọ na Tahiti mana enwere obi abụọ ma ọ bụrụ na ndị na-egbu egbu na-egbu mmiri na-egbu anụ mere n'àgwàetiti ahụ n'oge akụkọ ihe mere eme.[3][4][5][6] Kingfisher bụ ugbu a otu n'ime ụdị 30 etinye na ụdị Todiramphus nke René Lesson webatara na 1827.[7][8] Okwu Todiramphus jikọtara aha ụdị Todus na Greek oge ochie rhamphos nke pụtara "bill". Okwu a na-akpọ tutus bụ Latin nke pụtara "onye a na-asọpụrụ".[9]

Nnyocha phylogenetic nke e bipụtara na 2015 chọpụtara na chifisher nwere njikọ chiri anya na ụdị abụọ ndị ọzọ dị n'àgwàetiti ndị dị n'ebe ọwụwa anyanwụ Polynesia: Niau onye na-akụ azụ̀ (T. gertrudae) na ọha mmadụonye na-akụ azụ̀.[10]

A na-amata ụdị atọ:[8]

  • T. t. tutus (Gmelin, JF, 1788) etiti Society Islands (ọwụwa anyanwụ Polynesia)
  • T. t. atiu (Holyoak, 1974) Átiu (East Cook Islands)
  • T. t. mauke (Holyoak, 1974) Ō Mauke (East Cook Islands)

Nkọwa dezie

Ọ na-eyi eze na-egbu egbu ma ọ dị obere ma ghara inwe ụcha nchara ọ bụla na nku ya. Obi na akpịrị na-acha ọcha, azụ, nku na okpueze na-acha anụnụ anụnụ (ọ bụ ezie na okpeeji nke ụdị Atiu fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọcha kpamkpam). Enwere ike ịgwa ya site na Tahiti onye na-akụ azụ̀ site na okpu ọcha zuru oke.

Ebe obibi dezie

Ebe obibi ya sitere n'okike bụ oké ọhịa dị ala na ekpo ọkụ na oké ọhịa na-ekwo ọkụ. Ụdị ahụ na ahọrọ oké ọhịa mbụ na ndagwurugwu ugwu, mana ọ ga aga n'ime uto nke abụọ na ubi ochie. Ụdị ahụ nwere nkesa na-adịghị mma. Ka o sina dị, IUCN anaghị ele ya anya dị ka ihe na-eyi egwu mkpochapụ.

Omume dezie

onye na-akụ azụ̀ na-ebi n'otu n'otu ma ọ bụ abụọ abụọ ma na-eri ụmụ ahụhụ na ezé na-efe efe ma ọ bụ n'ala. Ụdị ahụ na-akpa akwụ́ n'ime oghere osisi.

Ihe odide dezie

  1. Gmelin (1788). Systema naturae per regna tria naturae : secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, 13th (in Latin), Lipsiae [Leipzig]: Georg. Emanuel. Beer. 
  2. Latham (1781). A General Synopsis of Birds. London: Printed for Leigh and Sotheby. 
  3. 3.0 3.1 Jansen (2015). "The chequered history of Chattering Kingfisher Todiramphus tutus on Tahiti 1: type specimens". Bulletin of the British Ornithologists' Club 135: 108–120. 
  4. van der Vliet (2015). "The chequered history of Chattering Kingfisher Todiramphus tutus on Tahiti 2: review of status". Bulletin of the British Ornithologists' Club 135: 121–130. 
  5. Lee (2017). "'The chequered history of Chattering Kingfisher Todiramphus tutus on Tahiti': a response". Bulletin of the British Ornithologists' Club 137 (3): 211–217. DOI:10.25226/bboc.v137i3.2017.a5. 
  6. van der Vliet (2017). "Reply to Lee & Holyoak: how definite are 20th-century reports of Chattering Kingfisher Todiramphus tutus from Tahiti?". Bulletin of the British Ornithologists' Club 137 (3): 218–225. DOI:10.25226/bboc.v137i3.2017.a6. 
  7. Lesson (1827). "Description d'un nouveau genre d'oiseau. Todirhamphe, Todiramphus" (in fr). Bulletin des sciences naturelles et de géologie 12: 268–271 [269]. 
  8. 8.0 8.1 Gill:Rollers, ground rollers & kingfishers. World Bird List Version 12.2. International Ornithologists' Union (August 2022). Retrieved on 4 January 2023. Kpọpụta njehie: Invalid <ref> tag; name "ioc" defined multiple times with different content
  9. Jobling (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm, 387, 393. ISBN 978-1-4081-2501-4. 
  10. Andersen (2015). "Rapid diversification and secondary sympatry in Australo-Pacific kingfishers (Aves: Alcedinidae: Todiramphus)". Royal Society Open Science 2 (140375). DOI:10.1098/rsos.140375. PMID 26064600.