Musa Filibus
Mmádu
ụdịekerenwoke Dezie
mba o sịNaijiria Dezie
Ụbọchị ọmụmụ ya1960 Dezie
agbụrụNdị Naijiria Dezie
okpukpere chi/echiche ụwaLutheranism Dezie

Musa Panti Filibus (amụrụ na 1960) bụ Achịbishọp Naijiria nke Lutheran Church of Christ na Naijiria (LCCN) na onye isi oche nke Lutheran World Federation (LWF). [1] A họpụtara ya na Nzukọ nke iri na abụọ nke LWF na Windhoek, Namibia na 13 Mee 2017, Achịbishọp Panti Filibus bụ onye isi oche nke iri na atọ na nke abụọ si Africa iduzi ikike kachasị elu nke Lutheran World Federation guzobere na 1947 iji lekọta ụka ahụ nwere ihe dị ka nde mmadụ 72 na mba 147. Mgbe a họpụtara ya, ọ duuru ndị nnọchi anya ndị isi oche mpaghara asaa izute Popu Francis, onye isi Chọọchị Roman Katọlik iji mee ka mmekọrịta dị n'etiti ụka abụọ ahụ sikwuo ike. Achịbishọp Filibus gwara popu Katọlik na afọ iri ise gara aga nke mmekọrịta ka mma n'ofufe ahụla ọpụpụ "site na esemokwu gaa na oriri nsọ".[2][3] Francis onye sonyere [4] 2015 na ncheta 500 nke mgbanwe na Sweden gbara ndị nnọchi anya LWF ume ka ha gaa n'ihu n'ụzọ nke ime udo gaa n'ịdị n'otu zuru oke.

[5]'afọ 2002, Filibus bụ odeakwụkwọ mpaghara maka Afrịka na Ngalaba maka Ọrụ na Mmepe (DMD) na-arụ ọrụ na ọtụtụ ụka n'okpuru Ọrụ Afrịka ruo n'afọ 2010, mgbe e buliri ya n'ọkwa onye nduzi nke DMD. A raara ya nye dị ka bishọp mbụ nke diocese ya nke Mayo Belwa na steeti Adamawa nke dị n'ebe ugwu ọwụwa anyanwụ nke Naịjirịa n'afọ 2013 mgbe e mepụtara ya n'oge mkpọsa ime ihe ike megide Ndị Kraịst site n'aka ndị Islamist extremist Boko Haram nke dugara na mmechi nke ọtụtụ ụka n'ógbè ahụ. [6]'afọ 2016, a họpụtara ya ka ọ bụrụ Achịbishọp nke ụka Naịjirịa. [1] A maara Achịbishọp Filibus maka ịdị umeala n'obi ya, ọmịiko maka ndị ogbenye, nkwenye maka mmekọrịta okpukpe na udo, nha nhata nwoke na nwanyị na ụdị ndụ Spartan. Dịka ọmụmaatụ, n'agbanyeghị na ọ bụ onye ndú nke Lutheran World Federation, Filibus ka na-elekọta obere ụlọ katidral ya na Numan, n'ebe ugwu ọwụwa anyanwụ Naịjirịa ebe enwere esemokwu ugboro ugboro n'etiti ndị ọrụ ugbo na ndị ọzụzụ atụrụ na-akwagharị akwagharị. [7]'ọnwa Nọvemba 2017, a kọrọ na e gburu ọtụtụ mmadụ [1] n'ógbè ahụ n'ọgụ dị n'etiti ndị ọrụ ugbo na ndị na-azụ atụrụ mana Filibus họọrọ ịnọgide na-enyere ndị mwakpo ahụ metụtara aka. Ụzọ ndụ ya dị nnọọ iche na ọtụtụ ndị ụkọchukwu Naijiria na-ebi n'ọgaranya na-eme ka ụgbọelu onwe ha dị elu.

Ọrụ enyemaka dezie

A na-amata Achịbishọp Filibus dị ka olu siri ike megide ịgba ohu nke oge a, ịzụ ahịa mmadụ, ịkwaga n'ụzọ na-ezighị ezi, mmegbu na ikpe na-ezughị okè nke ụdị niile nke jupụtara n'ala nna ya Nigeria na mba ndị ọzọ dị n'Afrịka ma na-enyere ndị nọ n'akụkụ ọha mmadụ, ndị na-adịghị ike na ike na enweghị olu ịchọta olu na olileanya. N'afọ 2017, ọ duziri mgbalị jikọrọ aka nke Lutheran Church of Christ na Nigeria, LCCN na Lutheran World Federation, LWF iji chọta otu nzukọ na-abụghị nke gọọmentị - Symbols of Hope nke ebumnuche ya bụ ime ka a mara banyere ịzụ ahịa mmadụ na mbata na-ezighị ezi karịsịa nke ndị Naijiria na-agafe Ọzara Sahara na-agagharị Oké Osimiri Mediterenian n'ụzọ Europe n'okpuru ọnọdụ obi ọjọọ. A na-ekwu na oke ịda ogbenye na esemokwu dị n'ime ụlọ dị ka isi ihe na-eme ka ndị na-ere ahịa na Naịjirịa ghara ịdị ike. N'ịbụ nke dị na mba 32 n'ime mba 167 dị ka 2018 Global Slavery Index si kwuo, Naịjirịa ka bụ isi iyi nke njem na mba na-aga maka ịzụ ahịa mmadụ. [8][9]'ọnwa Ọgọstụ 2019, Achịbishọp Filibus malitere netwọk interfaith iji mee ka ndị nwere okwukwe dị iche iche gbakọta ọnụ iji nyere ndị ohu nke oge a aka ịchọta olileanya na obi ike maka ọdịnihu.

Mmepe nke ụka na Naịjirịa dezie

Achịbishọp Filibus na Febụwarị 2019 hụrụ mkpa ọ dị LCCN inwe usoro mgbasa ozi iji gboo mkpa ozi ya, si otú a malite Reformation Tabloid - mbipụta kwa ọnwa nke Lutheran Church of Christ na Naijiria iji nyere aka gbasaa ozioma site na mbipụta. Onye isi ala Naijiria, Yemi Osinbajo, kpughere akwụkwọ akụkọ ahụ n'ihu ọha na mgbakọ kwa afọ nke ụka na Demsa, Adawama steeti nke Naijiria. [10]'otu mgbakọ ahụ, ọ kwụsịrị iwu ụlọ nnukwu mgbakọ LCCN mgbe ọ nwetasịrị nkwado n'aka gọọmentị Adamawa Steeti. [11] [12] Na Mee 2019 Dr Filibus malitere 'atụmatụ atụmatụ' maka mmepe nke ụka na Naịjirịa. Achịbishọp Filibus na 2019 gwara nnukwu nnọkọ nke LCCN na ọ na-eduga mbọ iji guzobe Mahadum a maara dị ka Mahadum Lutheran nke Nigeria (LUN) na steeti Adamawa, "iji mepụta ndị nwere iguzosi ike n'ezi ihe, nke ga-achịkwa mba ahụ n'ọdịnihu".

Mgbasa ozi mgbanwe ihu igwe dezie

Achịbishọp Filibus bụ onye na-eme mkpọsa maka Mgbanwe ihu igwe na mwakpo ọzara na-ebibi ugwu Naịjirịa- mpaghara ọrụ ugbo. Filibus ekwuola na okwu mgbanwe ihu igwe na ọzara dị ezigbo mkpa nye ya na chọọchị Lutheran ma na-ejikarị okwuchukwu eme ihe iji mee ka ndị obodo mara mmetụta nke igbu osisi n'ụzọ iwu na-akwadoghị, ịgba ọhịa ọkụ, iji osisi mee ihe dị ka isi iyi maka nri ụlọ na gburugburu ebe obibi ka ha na-akụziri ha ịnakwere ọrụ na-adịghị mma na ihu igwe dị ka ịkụ osisi iji chebe gburugburu ebe obibi.N'oge Lutheran Church of Christ na Nigeria, LCCN 2019 annual convention, Filibus n'otu nnukwu okwu kpọrọ ndị isi gọọmentị Naijiria nke gụnyere osote onye isi ala, Yemi Osinbajo, odeakwụkwọ gọọmentị nke Naijiria, Boss Mustapha na Jubrila Bindow gọvanọ nke steeti Adamawa ndị nọ na mgbakọ ahụ iji nye gọọmentị Nijiria ozi ihu igwe iji mee ka ọrụ megide mgbanwe ihu igwe na ọzara dị n'ebe ugwu Naijiria dị mfe.Ọnọdụ akụ na ụba nke ugwu Naịjirịa na-adabere n'ọrụ ugbo mana ọtụtụ n'ime ha bụ ndị ọrụ ugbo na ndị na-azụ atụrụ na-eleba anya ka ala ugbo ha na-abanye n'ọzara, ihe ọkụkụ na ebe ịta nri na-akpọnwụ na-akpata ihe isi ike nye ndị dara ogbenye. [13][14]Ọdọ Mmiri Chad nke na-enye ọtụtụ narị Obodo ndị ọrụ ugbo ihe oriri ejirila pasent 90 belata, site na 25,000 km2 na 1963 ruo ihe na-erughị 1,500 km2 na 2001. na-ata mgbanwe ihu igwe ụta maka esemokwu ndị ọrụ ugbo na ndị ọzụzụ atụrụ na Naịjirịa n'ihi ọgụ maka mbelata ala.

Ihe odide dezie

  1. Nigerian Archbishop new leader of the Lutheran World Federation | DW | 16.05.2017 (en-GB). DW.COM. Retrieved on 2019-11-04.
  2. Pope hails role of shared prayer in resolving church conflicts- La Croix International. international.la-croix.com (8 December 2017). Archived from the original on 2019-11-04. Retrieved on 2019-11-04.
  3. Lutheran World Federation President: Pope's' Reformation visit marked turning point - Vatican News (en). www.vaticannews.va (2017-12-08). Retrieved on 2019-11-04.
  4. AsiaNews.it. For the pope, Catholics and Lutherans can no longer afford to be adversaries or rivals. www.asianews.it. Retrieved on 2019-11-04.
  5. Two international alums appointed to new leadership positions for LWF - Story Magazine - Luther Seminary (en). www.luthersem.edu. Retrieved on 2019-11-04.
  6. WINDHOEK (2017-05-13). Nigerian Archbishop Panti Filibus Musa elected LWF President (en). The Lutheran World Federation. Archived from the original on 2020-02-06. Retrieved on 2020-02-06.
  7. 27 persons killed in Numan farmers-herders' clash –Police (en-US). Punch Newspapers (22 November 2017). Retrieved on 2019-11-06.
  8. Nigeria Has Set Up An Interfaith Network To Counter Human Trafficking • HALLELUJAH MAG (en-GB). HALLELUJAH MAG (2019-08-08). Archived from the original on 2019-11-04. Retrieved on 2019-11-04.
  9. Lutheran Church of Christ in Nigeria inaugurates Interfaith Network to counter Human Trafficking (en-US). fundsforNGOs News (2019-08-05). Retrieved on 2019-11-04.
  10. Lutheran Church to build mega convention ground in Adamawa (en-US). TopNews (2019-02-02). Archived from the original on 2019-11-05. Retrieved on 2019-11-05.
  11. Lutheran Church to build mega convention ground in Adamawa (en-US). The Nation Newspaper (2019-02-01). Retrieved on 2019-11-05.
  12. Naijachurchnews (2019-01-30). Lutheran Church commences mega convention ground in Adamawa (en-US). Naija Church News. Retrieved on 2019-11-05.
  13. Ross. "Can the vanishing lake be saved?", 2018-03-31. Retrieved on 2019-11-05. (in en-GB)
  14. International Decade for Action 'Water for Life' 2005-2015. Water for Life Voices: Knowledge Bank. Shrinking Lake Chad humanitarian impacts (EN). www.un.org. Retrieved on 2019-11-05.